Hvað liggur í haustinu?

Ég hef komið inn á það áður, að ég tel þennan viðsnúning á hagkerfum BNA og nokkurra Evrópuríkja sem verið hefur síðustu mánuði, ekki byggðan á traustum grunni. Fjármálamarkaðir eru ekki keyrðir áfram af heilbrigðri skynsemi, heldur er samsafn einstaklinga sem eru keyrðir áfram af tilfinningasemi, tilfinningum sem stjórnast af ásókn í pening og hræðslunni við að tapa honum. Væntingar keyra þetta áfram og væntingarnar hafa verið til þess að hagkerfið sé að taka við sér. Þegar atvinnuleysistölur eru hins vegar skoðaðar, þá hafa þær ekki sýnt sig vera að dragast saman. Það þýðir að samdráttur í neyslu er væntanlegur. Neysla dregst ekki saman strax og atvinnuleysið skellur á, heldur eru nokkrir mánuðir í hliðrun. Samdrátturinn í neyslunni leiðir svo til þess að fleirum er sagt upp osfrv. Það sem hefur haldið þessum hagkerfum gangandi er gríðarleg innspýting fjármagns til fjármálastofnanna og fyrirtækja, fjármagn sem ríkistjórnir taka að láni og bæta þar með við þegar skuldsetta stöðu sína. Það er takmarkað hvað hægt er að halda þessu lengi áfram.

Markaðurinn stendur frammi fyrir þessu þegar hann metur væntingar sínar til framtíðar og á ákveðnum tímapunkti kemur hræðslan inn og yfirtekur vonina um hagnaðinn. Þá fara menn að draga saman seglin og þá má búast við gífurlegum skelli. Við Íslendingar erum vissulega heppnir hvað það varðar að við erum búin að taka þennan skell.

Það er þó ýmislegt í grein Wade sem bendir til þess að það séu nokkri mánuðir síðan hann var hér á landi, en hann talar þar um að Jóhanna sé vinsæl vegna þess að hún er talin standa fyrir ákveðinn heiðarleika og að Steingrímur sé staðfastur ESB andstæðingur.

Við verðum að átta okkur á stöðu okkar. Við erum í miklum vandræðum vegna ofskuldsetningar og það er þar sem við verðum að sjá aðgerðir, marktækar aðgerðir, til hjálpar heimilunum. Það er í raun einföld lausn á þessu öllu, en ríkistjórnin á að færa lánskjaravísitöluna aftur til þess sem hún var í febrúar mars 2008 og síðan á að láta ALLAR afskriftir og aföll á lánum ganga beint og óskert til almennings. Þannig er hægt að snarlækka greiðslubyrðina á almenning og auka veltuna í þjóðfélaginu. Þetta myndi ekki hafa nein áhrif á bankana þar sem þeir verða ekki fyrir neinu tjóni, enda eru þetta ný fyrirtæki og hafa fengið allt þetta skuldabréfasafn næsta gefins.

Í framhaldi af þessu á ríkistjórnin að þakka pent fyrir sig og senda IMF heim með lánið sem við fengum frá þeim. Svo eigum við að afþakka lánin sem aðrir hafa boðið. Öll þessi lán eru hugsuð til þess að byggja upp gjaldeyrisvaraforða til styrkingar krónunni. Það er tálsýn að halda það að þetta gangi upp. Það myndast aldrei eign með lántökum og þegar svo lánin eru látin sitja óhreyfð á bankareikningi með lægri ávöxtun en vaxtagreiðslurnar af lánunum, þá endar þetta bara á einn veg. Við sköpum enga eign, heldur byggjum upp tap og þá styrkist ekkert, hvorki krónan eða annað.

Icesave er hlutur sem við höfum ekki hugmynd um hvort við eigum að borga eða ekki. Við eigum að fresta ákvörðun Alþingis á ábyrgðinni og upplýsa Breta og Hollendinga um það að við munum fara nákvæmlega yfir Icesave málið áður en hún verði tekin. Ég tel að ástandið í þessum löndum eigi eftir að verða slíkt, þegar dregur að áramótum, að Icesave verði ekki ofarlega á forgangslistanum þeirra.

Við eigum að nota tækifærið núna þegar allt bankakerfið hrundi og bankarnir á fullu forræði ríkisins, að skipta um fjármálakerfi, í þá mynd sem ég hef fjallað um áður. Við eigum að líta til þess að skapa hér umhverfi sem leiðir til eignamyndunar en ekki skuldsetningar. Framtíðin er okkar og við eigum að leiða hana til þess sem er okkur til hagsbótar.

Ástandið getur versnað hratt

Athugasemdir

[Ómar Geirsson, 26.8.2009 kl. 21:56]

Blessaður Jón.

Það var góður endir á annars döprum degi að lesa þennan pistil þinn.  Ætti að vera skyldulesning öllu hugsandi fólki.

Kveðja að austan.

[Heimir Arnar Birgisson (IP-tala skráð) 27.8.2009 kl. 04:03]

Ef við ættum stjórnmálaafl sem hefði raunverulega kjark  til þess að gera það eina sem hægt er að gera í stöðunni til þess að koma okkur út úr þessum ógöngum.... Það verður aldrei held ég, stjórnmálamenn fara ekki í stjórnmál nema fyrir sig að upplagi og þeir sem sækjast eftir völdum eru sjaldnast þeir sem þola að höndla þau.

Ég veit það vel sjálfur að það er skammgóður vermir að pissa í skóinn sinn. Ég prófaði það sem unglingur að taka neyslulán og gat lifað hátt (jók ss. eigin hagvöxt tímabundið í krafti lánsfés) en jafnvel ég í einfeldni unglingsáranna vissi að ég var aðeins að lengja í hengingarólinni og að fallið yrði bara hærra þegar kæmi að skuldadögum

Því miður held ég að þetta fari allt á versta veg. Fólkið í landinu á eftir að líða gríðarlega fyrir það sem gerst hefur næstu árin ef ekki áratugina. Bandarísk og alþjóðleg stórfyrirtæki eiga eftir að stela orkuauðlindunum okkar með samþykki stjórnmálamanna í skjóli myrkurs. Svona rétt eins og Seðlabankahúsið var byggt á sínum tíma. Ísland verður skuldsett niður fyrir frostmark til þess að hafa síðustu krónurnar af almenningi...

[Tómas Ibsen Halldórsson, 27.8.2009 kl. 12:06]

Þakka þér fyrir þennan pistil Jón, hugleiðingar þínar í þessum efnum eru athyglisverðar og er ég þeim flestum sammála.

Bestu kveðjur,

[Jón Lárusson, 27.8.2009 kl. 16:53]

Heimir, ég held að núna sé tækifærið til að fá inn á þing, einstaklinga sem sækja þangað verkefna vegna. Það eru til einstaklingar sem eru tilbúnir að láta sitt fyrir samfélagið, án þess að leita sérstaklega í kjötkatlana. Það er reyndar alveg ótrúlegt þetta lið sem hefur verið þarna inni, en það virðist ekki átta sig á því að því betra sem samfélagið verður, því betur mun það sjálft hafa það. Í staðinn stendur það í alskonar baktjaldamakki til að nurla til sín einhverja mola.