Afskriftir til lántakenda

Allir bankarnir eru nýjir, fyri utan kannski einhverja litla sparisjóði úti á landi sem gleymdu að taka þátt í góðærinu. Húsnæðislánin eru hluti af þeim eignum gömlu bankanna sem færð voru yfir til þeirra nýju og ef ég þekki "systemið" rétt, þá hefur það verið gert með afföllum, en þannig "batnar" eignastaða nýju bankanna. Ég legg til að í stað þess að níðast á almenningi og hækka lánin þeirra með vísitölubrellum í nafni "styrkingar" bankakerfis með þrjá stóra banka, þá verði tekin ákvörðun um að stofna einn meðal stóran banka sem verði rétt temmilega stór til þess að geta þjónustað okkur hér innanlands. Við það myndi draga verulega úr fjáröflunarþörfinni og hægt að nýta það sem sparast til þess að hjálpa almenningi á eðlilegan hátt.

Við getum þá tekið til baka "eignaaukninguna" sem bankarnir fengu í gegnum vísitöluhækkunina sem ekki átti sér neinar raunverulegar forsendur, með því einu að færa vísitöluna aftur til þess sem hún var í febrúar mars 2008, þegar allt fór af stað. Svo er hægt að láta afföllin af lánayfirfærslunum ganga beint til almennings þannig að höfustóll lánanna lækki í samræmi við "kaupverðið" til nýju bankanna. Þetta myndi hafa gífurlegar kjarbætur í för með sér fyrir almenning í formi lækkaðrar greiðslubyrðar, en tap bankanna væri ekkert, akkúrat ekki neitt. Vístöluhækkunin hafði enga útgjaldaukningu í för með sér fyrir bankana og því ekki um tap að ræða þar og yfirtaka lánanna frá gömlu bönkunum var þannig að nýju bankarnir fengu láni inn til sín á undirverði og eignfæra á uppsprengdu vísitöluverði, engin fjárútgjöld þar. Sem sagt ekki tap fyrir einn einasta banka, en gífurlegt hagsmunamál fyrir allan almenning og fyrirtæki.

Svo á ríkið að taka yfir fjármagnsframleiðsluna af bönkunum og sjá til þess að allt það fjármagn sem þarf til að mæta verðmætaukningunni í landinu, fari til þegnanna í formi eignar en ekki skuldar eins og gert er í dag í krafti bankanna. Þá mun draga stórlega úr skuldsetningu landsmanna og við standa frammi fyrir því að búa í samfélagi þar sem fólk er verðlaunað fyrir aukna framlegð en ekki hegnt fyrir það eins og í dag.

Og fyrir þá sem bulla um gjaldeyrisvaraforða og styrkingu krónunnar og alskonar bull frá IMF. Þá vil ég fyrst benda á það að eignarstaða getur aldrei orðið til með skuldsetningu og styrking krónunnar verður aldrei nema við aukna eignarstöðu. Þannig að IMF er að ljúga að okkur og við eigum að þakka pent fyrir og senda þá heim til sín. Hvað varðar "styrkingu" krónunnar, þá velti ég því fyrir mér hvert verið sé að fara í þeim málum. Af hverju á krónan að vera einhver hrávara á braskaraskiptimarkaði. Er ekki hlutverk krónunnar að auðvelda okkur skipti á þeim verðmætum sem sköpuð eru í þjóðfélaginu? Af hverju á hún að skoppa eins og jójó í þeim EINA tilgangi að miðlarar geti hagnast á því. Auðvitað á ríkið að sjá um að ákveða gengi krónunnar út frá þeirri einföldu staðreynd að gengið á að endurspegla verðmætagildi undirliggjandi hagkerfa. Þ.e. gengið á að vera þannig skráð að við getum fengið sambærilega vöru á sambærilegu verði erlendis. Er það hlutverk gengisins að vera svo "hagstætt" almenningi að hann sé alltaf að "gera góða díla" þegar hann ferðast erlendis, eða á gengið að vera svo "hagstætt" innlendri framleiðslu að fyrirtækin séu að hagnast gífurlega á gengismun í útflutningi. Það hlýtur að vera tilgangur gengisskráningarinnar að hægt sé að fá sambærilega vöru á sambærilegu verði hvar sem er í heiminum.

Þá veltir maður fyrir sér eftirfarandi staðreyndum. Við erum með minna atvinnuleysi en ESB og helstu viðmiðunarríki. Við erum með gengisskráningu sem hefur í flestum tilfellum samræmt verðlag á Íslandi og erlendis (fyrir utan einhverjar verðskrár veitingahúsa). Við erum með jákvæðan vöruskiptajöfnuð og höfum ekki orðið fyrir neinum raunverulegum sköðum hvað verðmæti samfélagsins varðar. Það eina sem þarf að laga í þessu landi er skuldabyrði almennings og fyrirtækja. Ég hef nefnt hvað þarf til að laga það og erum við þá ekki bara í góðum málum. Lausnin á þessum ímyndaða vanda (segi ímyndaða, því hann er fabrikeraður af ríkistjórninni og erlendum fjármálaöflum í valdi IMF) er svo einföld og getur komið til á örfáum dögum.

Þegar svo kemur til nýtt fjármagnskerfi, þá erum við að horfa til gífurlegrar hagsældar næstu árin. Hagsældar sem byggir á eignamyndun og raunverulegum verðmætum, en ekki skuldsetningum og pappírsgróða.

Það þarf ekki alltaf að vera flókið að leysa mál. Stundum eru einföldu lausnirnar bestar.

Bankarnir skoða leiðir til að skuldbreyta íbúðalánum

Athugasemdir

[Bjarni Kjartansson, 25.8.2009 kl. 10:23]

Nokkuð þarf að fara aftar til að ná einhverskonar sanngirni.

Samtök fjármálastofnana létu nú hvína í tálknunum þegar átti að færa skuldurum einhverja smálega kjarabót sem fólst í því, að þeir fengu ekki að ganga um allar eigur manna ef gjaldþol brast, líkt og befalningsmenn konungs forðum ef fyrirvinnan fórst við vinnu sína og ekkjan borin af eigum sínum og allur húsbúnaður, fyrir utan rekkjuvoðir hennar og ómegðar, voru tekin herskildi.

Minni á, að BANKARNIR RÉÐUST VÍSVITANDI Á GENGI KRÓNU OKKAR og allt tal um, að menn eigi að taka lán í þeim gjaldmiðli sem launin eru greidd í, er hjal, því hvergi fá menn VERÐTRYGGÐ laun.

Miðbæjaríhaldið

[Jón Lárusson, 25.8.2009 kl. 10:47]

Auðvitað er þetta alltaf spurning um það hversu langt aftur við eigum að skrúfa verðtrygginguna. Ég held að febrúar mars 2008 sé ágætt fyrir þær sakir að fram að því hafði verið "eðlileg" hækkun vísitölunnar. Þar verður líka þetta skot sem kom flestum í þá stöðu að eiga erfitt með afborganirnar.

[Guðmundur Ásgeirsson, 25.8.2009 kl. 10:56]

Ég held að ég sé sammála hverju einasta atriði í þessum pistli. Varðandi hversu langt aftur eigi að endurskoða forsendur verðtryggingar, þá mætti að mínu viti miða við verðbólgumarkmið Seðlabanka Íslands frá þeim tíma sem krónan var sett á flot, enda er það á þeim grundvelli sem flestir lántakendur byggðu sínar persónulegu væntingar og fjárhagslegu áætlanir.

[Jón Lárusson, 25.8.2009 kl. 11:08]

Það er náttúrulega eðliegast að færa vísitöluna aftur til þess tíma sem hún fór að taka einhver óeðlileg stökk. Auðvitað væri best að setja hana bara aftur í núllið, en þá erum við að tala um alveg gífurlega mikla bakfærslu og færum í raun að kalla fram neikvæðan höfuðstól. Ég held að staðan sé sú að fáir hafi tekið lán eftir að skotið kom til og því eðlilegt að miða við það, en við verðum að skoða alla möguleika. Því meiri leiðrétting sem kæmi til, því betra fyrir almenning, sem auðvitað hefur verið að borga okurvexti (verðbætur eru jú bara eitt form af vöxtum) síðan í byrjun árs 2008 og gætu því átt siðferðislegan rétt á leiðréttingu hvað þær greiðslur varðar.

[Alexander (IP-tala skráð) 26.8.2009 kl. 13:09]

Ó hvað ég er sammála þér Jón. Ó hvað við íslendingar erum heppin að hafa svona hugsandi höfuð eins og þig, Frosta, Egil Jóhans, Gunnar Rögnvalds og marga aðra góða bloggara. Með allt þetta góða fólk ætti ekki öll von að vera úti en að eitthvað gott komi út úr þessu ævintýri sem við erum að ganga í gegn um.

Þetta verkfæri sem við köllum pening sem var jú fundið upp til að auðvelda vöruskipti eins og þú segir. En eins og svo mörg önnur verkfæri sem við höfum fundið upp hefur því verið breitt í vopn sem er miskunnarlaust notað gegn mannkyninu. Og flest okkar áttum okkur ekki einu sinni á því þegar því er beitt. 

Svona hagkerfi sem þú talarð um  er bara snilld, en bara svo litlar vonir á að það yrði að veruleika. Það yrði bara til þess að við ÞRÆLARNIR yrðum frjálsir og það er sennilega það síðasta sem myndi gerast. Kerfið er ekki til fyrir okkur. Það hefur bara einn tilgang og hann er að viðhalda "Status Quo". Hvað hefur komið frá ráðamönnum annað en heitt loft? Hverjum hefur verið hjálpað? Það skiptir ekki máli hversu vel stýrisgangurinn virkar ef stýrisendarnir haf dottið úr sambandi.

Ég held að þetta fólk sem sér um að stjórna landinu hafi flest hvert náð sínu "Level of Incompetence" og eru sennilega haldnir "The Teeter-Totter Syndrome"

[Jón Lárusson, 26.8.2009 kl. 20:22]

Þú þarft ekki að örvænta Alexander. Krafturinn til breytinga liggur hjá okkur. Okkur hefur bara verið talin trú um að svo sé ekki. Því hefur verið ýtt að okkur að allar breytingar séu tilgangslausar og ekki erfiðisins virði að reyna þær. Þess vegna sé bara best að halda okkur við það gamla. Við verðum að hætta að láta telja okkur trú um að við getum ekki eitthvað, sérstaklega þegar það kemur til með að gera líf okkar betra.

Ég bar þessa hugmynd upp við mann sem sagði þetta allt voða flott, sagði reyndar að þetta væri "falleg hugsjón", en að þetta myndi aldrei ganga upp. Þegar ég gekk á hann með það að skýra það hvers vegna þetta myndi ekki ganga upp, þá kom hann ekki með neina ástæðu fyrir því aðra en þá að þessu yrði aldrei leyft að ganga upp! Ekki leyft að ganga upp. Hver á að banna það? Ef við, almenningur, ákveðum að taka upp nýtt kerfi, þá gerum við það. Að halda það að við getum það ekki, vegna þess að einhver 5% sem ekki vilja það vegna sérhagsmuna, segja okkur að við getum það ekki, er bara vitleysa og vantraust á okkur sjálf. Við erum jú hin 95%.

Við þurfum bara að rísa upp og láta vita hvað við viljum. Það er talið að það hafi verið um 100.000 manns á menningarnótt. Afhverju mæta þessir einstaklingar ekki og krefjast betra lífs. Krafturinn til breytinga liggur hjá okkur og okkur einum. Við þurfum bara að leita til þessa krafts og krefjast þeirra lífsgæða sem við eigum rétt á. Við eigum ekki að láta fámenna valdaklíku stoppa okkur. Valdaklíkurnar hafa valdið frá okkur og það er okkar að taka það til baka.

[Guðni Karl Harðarson, 15.9.2009 kl. 20:32]

Sammála síðasta ræðumanni

Hvað gerði Jakobína við athugasemdirnar á milli okkar annars? Eða er ég búinn að tína þeim?

Mjög slæmt vegna þess síðasta sem ég svaraði þér við þinni athugasemd.

[Jón Lárusson, 15.9.2009 kl. 22:15]

Hérna er færslan hjá Jakobínu, http://kreppan.blog.is/blog/kreppan/entry/946360/ , en athugasemdirnar okkar voru þar inni þegar ég skoðaði síðast.

Ég held að við getum verið sammála um margt, þetta sé bara spurningin um útfærslu. Við erum báðir á því að breyta þurfi kerfinu með það fyrir augum að gæta hagsmuna almennings. Ég hef velt fyrir mér kosningafyrirkomulaginu og tel flokkakerfið ekki vera að skila sínu í dag. Spurningin er bara hvernig best er að gera þetta. Ég hef ekki enn séð einmenningskerfi sem ég sé virka í raun, en það er ekki þar með sagt að ég sé ekki tilbúinn að skoða allar hugmyndir. Ég hef lagt mikið uppúr því að finna lausn fyrir því ástandi sem er núna, ásamt því að koma með varanlega lausn sem leiðir til hagsældar til allra einstaklinga, og hef verið að fjalla um það markvisst á blogginu mínu.

Það er kominn tími til að taka til. Ef ekki núna, hvenær þá?