Æ, æ, þessi blessaða Evra.

Athyglisvert þetta með þagnarbindindið í Evrópumálunum, en það virðist aldrei ætla að halda. Þeir einu sem virðast hafa þagnað er Samfylkingin, sem látið hefur lítið fyrir sér fara eftir niðurstöður könnunar Fréttablaðsins.

 

Eitt af því sem mér finnst áhugavert varðandi málflutning evrusinna fyrir upptöku Evrunnar, er þegar því er haldið fram, eins og rétt er, að það sé ekkert í Rómarsáttmálanum sem mæli gegn því að við tökum upp Evruna. Það er rétt, það er ekkert í Rómarsáttmálanum sem mælir gegn því að við tökum upp Evruna. Í Rómarsáttmálanum, þessum sem á 50 ára afmæli í ár, er reyndar ekkert fjallað um Evruna. Það var nefnilega svo að þegar sáttmálinn var samþykktur, var Evran einfaldlega ekki til. Evran er varla mikið eldri heldur en Samfylkingin, kannski þess vegna sem hún höfðar svo til Ingibjargar og Co. 

Rómarsáttmálinn er reyndar bara fyrsti af nokkrum stofnsáttmálum sem gerðir hafa verið í Sambandinu síðustu 50 árin, reyndar svo að nafnið á þessum samtökum hefur tekið ákveðnum breytingum í hvert skiptið. Hér áður fyrr var alltaf talað um Evrópubandalagið. Að vísa í Rómarsáttmálann vegna upptöku Evrunnar eða aðildar að sambandinu sjálfu er svona svipað eins og að vera að vísa í stjórnarskrána frá 1874 þegar rætt er um stjórnarskrártengd mál í dag.

 

Ég get alveg tekið undir þau “rök” evrusinna að það sé hægt að taka upp Evruna án aðildar. Við getum reyndar tekið upp hvaða gjaldmiðil sem er. Það er ekkert sem segir að ríkisstjórnin geti ekki sagt að frá og með deginum í dag sé Evran sjá gjaldmiðill sem nota skuli á Íslandi. Vandinn er bara sá að við hefðum engin áhrif á gjaldmiðilinn sem slíkan, vaxtastig eða annað. Ef þetta er hugmynd evrusinna, þá spyr ég á móti. Af hverju ekki að taka upp kínverskt Yuan. Það tala allir um Kína sem næsta stórveldi og afhverju að vera ekki bara skrefinu á undan og vera búin að taka upp Yuanið áður en krafan kemur um það frá samtökum um nýjan gjaldmiðil. Ef menn vilja muna, þá var gjaldmiðill stórveldisins BNA, Dollarinn, það sem bjarga myndi þjóðarskútunni þegar hún var næstum sigld í strand í kjölfar óðaverðbólgu og myntbreytingar fyrir einhverjum tuttugu árum plús. Nú er það stórveldi ekki “inn” og því horft til Evrunnar sem frelsarans í dag. Ég spyr mig þá á mót, afhverju ekki horfa til frelsarans á morgun?

 

Það er til fjöldinn allur af gjaldmiðlum um allan heim. Sumir stórir og sterkir, á meðan aðrir eru minni og veikari. Það er ekki stærðin sem skiptir mestu í þessu máli, sem og svo mörgum öðrum, heldur sú tiltrú sem fólk hefur á gjaldmiðilinn. Þar spilar inn í umtal manna um gjaldmiðilinn og þegar formaður stærsta stjórnarandstöðuflokksins, ennþá, blaðrar ábyrgðarlaust gegn gjaldmiðlinum, þá hefur það áhrif til veikingar hans. 

Það er bara ósköp einfaldlega þannig að staða manna skiptir máli í öllu sem þeir gera og segja. En fólk í áhrifastöðum verður að hafa til að bera þann þroska að átta sig á stöðu sinni og þeirri vigt sem orð þeirra og gjörðir hafa. Nema náttúrulega tilgangurinn hafi verið að veikja krónuna til að styrkja eigin málstað. Sé svo, þá veltir maður því fyrir sér hvar séu þau siðferðislegu mörk sem viðkomandi dregur á milli þess að gæta hagsmuna þjóðarinnar og persónulegs framapots.